Broodstemmen

Een veelgehoorde vraag op een verjaardag:  'wat doe jij nou?'  Ik ga er dan altijd van uit dat ze bedoelen 'wat is je beroep?' 'Nou, ik ben voice-over'. antwoord ik dan. Ineens wordt het stil.

Geïnteresseerde blikken worden afgewisseld  met verbaasde blikken. Daar wil men wel meer van weten: "maar euh…leef je dan van je stem", volgt dan gelijk de tweede vraag. Eerlijk als ik ben, antwoord ik dat ik er niet volledig van kan leven. Je moet er altijd iets bijverdienen. Vroeger had je ze wel hoor, de zogenaamde broodstemmen zoals we ze toen noemden. Ben Maasdam was daar een mooi voorbeeld van maar nu is het een soort van overleven in de jungle want iedereen noemt zich tegenwoordig voice-over of stemacteur.

Voice-over opleidingen

De voice-over opleidingen en cursussen schieten nog steeds als paddenstoelen uit de grond. Iedereen wil het gaan maken als stem. Vroeger was dit voor weinigen weggelegd. Tegenwoordig maak je ook als nieuwkomer op de markt meer kans. Hoe dat komt. Simpel. Omdat de laatste 15 jaar geld voor kwaliteit gaat. Devaluatie van het stemmenvak.  In andere branches merk je dat ook steeds meer. Iedereen noemt zich te pas en te onpas fotograaf, videoproducent of voice-over. Dat heeft ook met het digitale tijdperk te maken en internet. Het is een stuk laagdrempeliger om mooie foto's te maken. Met je smartphone kun je behoorlijk hoogwaardige foto's en video's maken. Dat maakt echter nog geen talent van je. Ga dat maar eens uitleggen in een wereld waar alles snel moet worden geleverd voor een zo laag mogelijk tarief. Oneerlijke concurrentie is ook concurrentie, wordt er tegenwoordig gezegd. Mensen die daarover zeuren zijn verzuurd en hangen nog teveel in het verleden. Natuurlijk is dat niet waar. Het ware talent zit hem niet in het materiaal en apparatuur maar in het creatieve brein van de fotograaf, de cameraman, tekstschrijver, acteur of voice-over. Maar goed, daar ga ik verder niet op in. Daar heb ik het al genoeg over gehad in mijn andere blogs. Moet je die maar gaan lezen :)

Eenzaam in je voicebooth

Ik snap de verbaasde blikken wel. Het is een raak vak. Dat hele stemmenwereldje is raar trouwens. Vroeger kwam je er nog de deur voor uit. De laatste jaren zit je eenzaam thuis in je voicebooth wat teksten in te spreken voor uitleganimaties, online video, rtv commercials, IVR, corporate etc. Alleen als er een landelijke commercial moet worden ingesproken of een dure bedrijfsfilm, dan word je nog wel eens gevraagd om naar een geluidsstudio te komen in Amsterdam, Rotterdam, Hilversum of Utrecht. Tekenfilms nasynchroniseren gaat doorgaans ook beter in een echte dubbing studio maar voor de rest zit je braaf in je geluidshok teksten in te spreken. Dat kunnen korte teksten zijn voor lokale commercials of internet commercials of langere teksten voor e-learning, corporate of luisterboeken.

Acteur, voice-over èn presentator

Eigenlijk best saai. Toch krijg je op een verjaardag nog steeds alle aandacht als je zegt dat je 'voice-over' bent. Eigenlijk is dat niet waar hoor. De laatste 10 jaar zeg ik steevast 'acteur'.  Dat dekt in mijn geval namelijk meer de lading. Ik ben al veel langer acteur en presentator dan voice-over en stemacteur. Veel collega's uit het stemmenvak zijn DJ of acteur. Zo vreemd is dat niet. maar de voornaamste reden van dit antwoord is simpelweg omdat je niet voor 100% procent je geld kunt verdienen met voice overs inspreken. Voice-overs of stemacteurs in Nederland die een volledig inkomen genereren met hun stem zijn dun gezaaid. De meeste collega's zijn ook filmacteur of treden op in het theater in toneelstukken of musicals. Sommigen hebben hun eigen kindervoorstelling of cabaretprogramma. De meeste voice-overs en stemacteurs doen het er dus naast.

PR bureau

Ik krijg van vrienden dan vaak de minachtende vraag of ik dus alleen maar bij de telefoon hoef te wachten totdat ik voor een uurtje mag komen opdraven en daarna vang ik weer een zak geld. Was het maar waar. De realiteit is anders. Vroeger was het aantal voice-overs dat werd ingezet voor een rtv commercial, bedrijfsfilm of tekenfilm nog te overzien. Tegenwoordig moet je tegen behoorlijk wat concurrentie opboksen. Dat betekent dat je je netwerk goed op orde moet hebben en  dat je een overzichtelijk en effectieve website moet hebben die volledig SEO proof  is. Je moet daarnaast regelmatig van je laten horen via telefoon, mail en Social Media en er wordt verwacht dat je bijna 24 uur per dag bereikbaar bent om op het laatste moment een Non Broadcast tekst  op te nemen in je geluidshok. In feite run je een compleet pr bureau. Het liefst zou je nog een paar freelancers inzetten om je websites up-to-date te houden en je social media campagnes op een effectieve manier te runnen. Maar ja, da's niet te betalen dus doe je alles zelf. Bovendien doe je meestal nog genoeg andere dngen naast voice-overs inspreken. Never a dull moment.

Voiceovers inspreken is  inderdaad een gek vak maar ook een serieus vak. Ten slotte kun je met jouw stem een bedrijf winst laten maken, je kunt mensen ergens bewust van maken of je bent het perfecte visitekaartje voor een bedrijf. Maar bovenal is het een mooi vak, een vak waar ik graag over vertel op feestjes en verjaardagen.