Stemacteur online en offline

Als je, zoals ik, al 25 jaar in het voice-over vak zit, dan heb je genoeg te vertellen. Er zijn de afgelopen decennia ook flink wat ontwikkelingen geweest in medialand. Sinds internet definitief zijn intrede heeft gedaan, veranderde er nogal wat in voice-over land.

Zoals ik het me herinner was er een tijd vòòr 2001 en een tijd na 2001. Voor sommige collega voices zal het een jaartje eerder of later zijn geweest, maar ik denk zomaar dat ik het juiste jaartal te pakken heb. Na 2001 hoefde je namelijk de deur niet meer uit om een voice-over in te spreken behalve als het om landelijke radio- en tv commercials ging of een tekenfilm. Je hoefde niet meer in de auto te stappen om een lokale radiocommercial in te spreken ergens in Zoetermeer. Het enige dat je te doen stond was om iemand een geluidshok te laten bouwen, tenminste als je zelf twee linkerhanden hebt zoals ik. Als je wat meer te besteden had, pakte je het meteen goed aan en liet je een professionele voicebooth neerzetten met alles erop en eraan, inclusief ventilatie unit. Ik prefereer de sauna en hou mijn kleren tijdens het inspreken gewoon aan. Ons ben zuunig en zo vaak komt het nou ook niet voor dat ik urenlang bezig ben met het inspreken van luisterboeken of met het opnemen van presentatiefilms die minimaal 40 minuten tekst bevatten. Ik geef toe, het is reuze praktisch om je eigen geluidsstudio te hebben in je werkruimte. Je kunt direct inspelen op de wens van de klant, het scheelt enorm veel reistijd en je kunt dat lokaaltje of regionaaltje even snel 's avonds inspreken als je overdag een drukke draaidag hebt gehad of een anti-agressietraining.

Thuis in elke geluidsstudio

In het begin vond ik het wel een overgang hoor. Ik miste het contact met collega voice-overs. Hoe vaak het niet gezellig was met mensen als Ben Maasdam of Eva Zeijlstra die ik regelmatig tegen het lijf liep tijdens geluidsopnamen voor een commercial , bedrijfsfilm of tekenfilm. Je kon zo nog eens het een en ander uitwisselen als collega's onder elkaar in een relaxte sfeer. Tijdens de geluidsopnames had je vaak ook de grootste lol. Als je als stemacteur wordt uitgenodigd voor een stemopname in een geluidsstudio kom je rechtstreeks met verschillende persoonlijkheden en grappige situaties in aanraking.  Er kan bijvoorbeeld iets misgaan tijdens de geluidsopnamen zoals het opstarten van het verkeerde muziekje door de soundengineer of een grappige verspreking van de voice-over. Soms heeft de copywriter een schunnige variant bedacht op zijn eigen tekst of de regisseur heeft nog een leuke anekdote. De koffie die ze serveren bij menig geluidsstudio is vaak niet te versmaden en wat te denken van de enorme snoeppot die vaak rijkelijk gevuld is. Je bent ook even uit je eigen omgeving. in de tijd dat ik nog regelmatig op pad ging om een rtv commercial, bedrijfsfilm of tekenfilm in te spreken, vertaalde ik heel veel Engelse scripts van tekenfilms en animatieseries die moesten worden nagesynchroniseerd in een geluidsstudio. Leuk werk maar het was wel een eenzame bezigheid zo de hele dag voor je PC.  Dan was je blij dat je even je werkplek kon verlaten om een audiovisuele presentatie in te spreken ergens in Amsterdam, Haarlem, Rotterdam,  Roosendaal of Alphen aan de Rijn.

Poor lonesome voice-over

Het is er voor een voice-over een stuk eenzamer op geworden in de periode na 2001. Natuurlijk zijn er stemmenborrels en stemmenfora . Je kunt overal op Social Media je berichten over het fantastische stemmenvak plaatsen. Je kunt het hebben over die nieuwe voice-over demo of stemtest die je vandaag in een professionele geluidsstudio hebt opgenomen of die voice-over video die je gisteren hebt ingesproken. Je kunt via een link naar Soundcloud laten horen hoe goed jouw radiostem klinkt of hoe jouw audiovisuele presentatie overkomt bij het grote publiek. Maar velen betwisten het sociale element van Social Media aangezien vele collega's zich verschuilen achter een façade van positiviteit. De werkelijkheid is vaak anders dan wat er wordt beweerd op Social media en dat kan ten onrechte leiden tot negatieve gevoelens. Het is wat het is. je kunt niet eeuwig stilstaan bij wat is geweest. Bovendien heeft de nieuwe tijd na 2001 zo zijn voor- en nadelen net als vòòr 2001.

Leuke anekdotes

Er schieten me genoeg leuke herinneringen en anekdotes te binnen uit de periode 1995-2001. Zo herinner ik me de keer dat ik in 1996 voor Fosch Creations uit Heerhugowaard een hele serie tv commercials moest opnemen. Ik vond het vreemd dat ik de stem was van een producent in tuininrichtingsmaterialen en toeleverancier van tuincentra. De tv spots werden uitgezonden via de STER en waren dus bestemd voor een consumenten doelgroep. Het was geen businnes-to-business. Kwam de boodschap hierdoor wel over? Was dit geen geldverspilling? De baas van Fosch wilde zelf in beeld: dansend met een tv in de tuin. Ondertussen somde ik als voice-over alle aanbiedingen op van die week of maand. Dat moest ik op een hele droge manier doen en ook nog à la improvise. Dat was sowieso al merkwaardig. De meeste teksten die worden geschreven voor een commercial worden retestrak getimed want elk woord meer kost weer extra zendtijd dus geld.

Reclamecampage tv commercials

Tijdens de geluidsopnames nam de baas van Fosch zijn hele gezin mee. Het was op een zondag dat ze mij lieten komen om 6 versies van deze tv campagne op te nemen. Het was net apies kijken vanachter de glasplaat. Ik voelde me duidelijk de attractie voor de kids die mee waren. Ze hadden plezier voor 10. Ik trouwens ook. Ik ratelde zo een stuk of wat commercials vol met diverse tv aanbiedingen rond tuinhekjes en potgrond en toen de pay-off kwam, moest ik heel droog roepen 'Fosch, gewoon anders gewoon'. Dat had ik zelf zo geïmproviseerd en de baas van Fosch was gelijk enthousiast! Die hielden we erin. Ik vond de spotjes best leuk en melig en ik hoopte stiekem dat ze heel populair zouden worden. Ik kreeg een maand later keurig betaald: het was een heel maandsalaris dus ik allang blij. Helaas zijn de tv spots niet lang on air geweest. Bovendien ging Fosch niet lang daarna over de kop. Misschien hadden ze hun geld toch anders moeten investeren? Desondanks had ik een enorme sympathie voor deze spontane en wat naïeve ondernemer. Hij zal ondertussen met pensioen zijn. Ik heb helaas de tv spots niet in mijn archief. Mocht iemand ze hebben of weten waar ik moet zoeken, ik hou me aanbevolen.

Klus erop los!

Grappig dat ik met mijn twee linkerhanden heel regelmatig radiocommercials heb ingesproken voor bouwmarkten. Zo was ik de stem van Formido, Doeland en Big Boss. De komische reeks radiocommercials voor Big Boss (tegenwoordig heten ze Multimate) rond Pop en Mop sprak ik in met Tanneke Hartzuiker in de Park Studio in Amsterdam via reclamebureau BMS. Het leek een beetje op de reeks van JR aan de Amstel die jarenlang op radio Decibel te horen was. Wat waren we melig in die tijd. Toch werden er toen mooie dingen gecreëerd door de reclamejongens destijds. Tanneke en ik waren goed op elkaar ingespeeld. Ik denk dat we tientallen radiocommercials hebben opgenomen voor Big Boss. Later werd Fay Lovsky mijn tegenspeelster. Ook leuk mee samengewerkt. ik weet alleen niet meer waarom Tanneke destijds werd vervangen.

Natuurlijk kan ik zo nog wel even doorgaan met het opsommen van leuke ervaringen: een hijgerige spot opnemen samen met een stemactrice voor Friki Kalkoen, de talloze commercials die ik heb ingesproken bij Artisound (later werd dat omgedoopt tot Soundwise) waar ik vooral met wijlen Dik de Graaf een zeer goed contact had. Deze professionele geluidsman heeft mij min of meer gevormd als voice-over zijnde. Dan zijn er nog de vele MB spelen die ik heb ingesproken bij de Gooi & Vegt Studio's met Rob Lemmen en de heftige tekenfilmserie Remi waar ik diverse rollen voor insprak bij Wisseloord met regisseuse Edwine Soffner. Er liggen 25 mooie jaren achter me en ik heb er nog tientallen te gaan!